Zonder deze bouwstoffen blijf je chronisch moe, geïrriteerd en mentaal onrustig.
We zijn ons allemaal van bewust dat gezond eten belangrijk is om ons goed te voelen, af te vallen of juist aan te komen. De meeste van ons stellen zichzelf een doel voor een paar weken, houden zich aan de (dieet)regels om vervolgens terug te vallen in oude patronen.
Dit komt vaak omdat je voedingsstoffen tekort komt, je hormonen uit balans raken en je brein daardoor verkeerde signalen geeft en ontvangt. Denk aan de vreetbuien die je hebt wanneer je moe bent, mentaal uitgeput en stress ervaart. Andere signalen zijn chronische vermoeidheid, piekeren, impulsief gedrag en geïrriteerd reageren naar je collega, partner of je kinderen.
Dit kun je voorkomen door de juiste samenstelling van voedingsstoffen te eten. Een van die voedingsstoffen die door de meeste mensen wordt vergeten zijn eiwitten (en aminozuren).
Ik neem je mee op deze “eiwit-reis” en geef je concrete tips waar je ze in vindt, hoe ze je kunnen helpen met psychische aandoeningen, mentale onrust, vermoeidheid en veel meer.
Misschien associeer jij eiwitten met spierballen en bodybuilders maar dat is alles behalve waar. Zonder eiwitten zouden jij en ik niet uitgroeien tot een volwaardig volwassen persoon. Ze zijn het fundament en de bouwstof van je lichaam. Ze zijn essentieel voor mentale rust, een gelukkig gevoel, goed om kunnen gaan met veranderingen en veel meer.
Waarom hebben we eiwitten (en aminozuren) nodig?
Eiwitten worden door je lichaam opgeknipt (en op deze manier herkent) in aminozuren. Een aantal aminozuren maakt je lichaam zelf aan maar negen essentiële aminozuren kunnen we alleen uit voeding halen. Deze aminozuren heeft het lichaam op heel veel plekken nodig; je cellen, je spieren, je darmen, immuunsysteem en het hormoonstelsel.
Als je dit artikel nu aan het lezen bent dan wil ik je vragen om te gaan staan, leg je handen op je bovenbenen en ga dan langzaam weer zitten op de stoel. Deze beweging kan jij maken (en maak je een paar keer per dag) doordat je spieren hebt.
Elke dag wordt er 1% tot 2% van je spieren afgebroken en opnieuw opgebouwd. Dit hangt er ook vanaf hoeveel en wat voor soort training je doet. Dit afbreken en opnieuw opbouwen van je spieren is van belang om je spieren soepen te houden, om vloeiend en zonder pijntjes te kunnen bewegen, om simpelweg het fundament van je lichaam gezond te houden.
Bewegen (voornamelijk krachttraining) is hier dus essentieel bij. Naast bewegen is voldoende eiwitten eten uit verschillende bronnen nodig om dat fundament sterk te houden. Stel je eet een ei, dat ei wordt opgeknipt in aminozuren, deze komen vrij in je bloedbaan en worden opgenomen door je spieren waardoor je spieren weer opgebouwd worden. Zonder eiwitten, worden je spieren dus meer afgebroken dan opgebouwd.
Naast dit primair proces zijn eiwitten ook cruciaal bij mentale gezondheid.
1. Zonder eiwitten geen mentale helderheid en rust
Heel veel van onze cellen vernieuwen zich binnen een bepaalde periode. Sommige brein cellen krimpen bijvoorbeeld elke nacht wanneer we in een diepe slaap zijn. Andere cellen worden opgeruimd omdat ze “kapot” zijn en ontstaan nieuwe.
Dit klinkt misschien vaag voor je maar stel je voor dat je een nieuwe cursus hebt gehad. De volgende nacht wordt al deze informatie opgeslagen in je brein door dit soort processen. Hetzelfde geldt voor het verwerken van emotionele gesprekken, stress, trauma’s e.d. Als het proces van vernieuwing niet voldoende plaats vindt, raakt je brein overvol, ga je piekeren, word je vergeetachtig etc. Voor het goed verlopen van dit proces heb je o.a. eiwitten nodig.
2. Zonder eiwitten geen energiek gevoel
Voel jij je chronisch moe, ongeacht wat je hebt gedaan, hoeveel uur je hebt geslapen of je thuis werkt of op school? Dan kan het zo zijn dat je o.a. eiwitten tekort komt. Onderzoeken hebben aangetoond dat mensen met een burn-out vaak een tekort aan Carnitine hebben (een van de aminozuren). Onze energiecentrales (mitochondriën) hebben bepaalde aminozuren nodig, elke dag weer om ons van energie te voorzien.
Daarnaast ruimt je lever ’s nachts veel schadelijke stoffen in je lichaam op. Denk aan schade door verkeerde of te veel voeding en alcohol, maar ook schade opgedaan door stress, te veel zitten, chemische stoffen door cosmetica, schoonmaakmiddelen en niet biologische voeding. Hoe meer belasting jij binnen krijgt hoe harder je lever moet werken en dat kost veel energie.
Om je lever te ondersteunen in dit proces heb je bepaalde eiwitten (of aminozuren) nodig. Dit kan je helpen om uitgerust wakker te worden, je energiek te voelen gedurende de dag en om weer zin te krijgen om (nieuwe) dingen op te pakken zoals een hobby, sport of een cursus.
3. Zonder eiwitten geen geluksgevoel, flexibiliteit of goede nachtrust
Hormonen en neurotransmitters in je lichaam zijn de postbodes die vanuit je brein boodschappen brengen naar je lichaam en het ook weer terug sturen naar je brein. Een simpel voorbeeld is het slaaphormoon: wanneer jij in balans bent geeft je brein optijd het signaal af dat er melatonine aangemaakt moet worden. Als dat gebeurt is, krijgt je brein weer het signaal dat de taak voldaan is en jij wordt zo tussen 22:00 – 23:00 uur slaperig en valt rustig in slaap.
Dit proces vindt ook plaats voor neurotransmitters die verantwoordelijk zijn voor het geluksgevoel, rust en de manier waarop jij omgaat met veranderingen. Deze neurotransmitters worden aangemaakt uit eiwitten. Daarnaast is het ook zo dat ze voor het grootste gedeelte aangemaakt worden in je darmen. Onze darmen hebben ook eiwitten nodig om gezond te blijven.
Zoals je merkt is je lichaam een lopende band waarbij op verschillende plekken eiwitten nodig zijn om die lopende band soepel te laten draaien.
Waar halen we eiwitten uit?
Hopelijk is het je duidelijker geworden dat ons hormoonstelsel dat zorgt voor rust, slaap, concentratie, vermogen om te veranderen en veel meer afhangt van wat jij eet. Je hebt je gemoedstoestand dus voor een groot gedeelte zelf in de hand of eigenlijk op je bord. Wat mij helaas opvalt wanneer ik aan het werk ga met onderwijsprofessionals is dat ze dit niet weten, dat ze te weinig tot geen eiwitten binnenkrijgen of uit verkeerde bronnen.
- Voorkom eiwitten uit: soja, kant-en-klare vleesvervangers, niet biologische zuivel en vlees, gekweekte vissoorten, niet biologische eieren of eiwitrepen.
- Dierlijke eiwitbronnen: vlees, vis, gevogolte, kaas, yoghurt, kefir, eieren
- Plantaardige eiwitbronnen: verschillende soorten bonen, noten, sesamzaadjes, pompoenpitten, zonnebloempitten, gefermenteerde soja, avocado, boekweit, algen
Zoals ik eerder schreef zijn er 9 aminozuren die je uit voeding moet halen. Meeste dierlijke producten bevatten een compleet scala aan deze 9 aminozuren en hebben daarom een hoge biologische waarde. Let wel op dat je altijd biologische dierlijke producten neemt, niet in grote hoeveelheden en zeker niet elke dag.
Ben je een vegetariër of veganist? Let er dan op dat je verschillende eiwitbronnen met elkaar combineert om zo toch tot een optimale biologische waarde te komen. Dat betekent dat je alle essentiële aminozuren binnen krijgt. Vaak heb je hierbij supplementen nodig omdat je als vegetariër of veganist niet alleen eiwitten tekort komt maar ook andere voedingsstoffen zoals Omega -3 vetzuren.
Ik hoop dat je deze “eiwit-reis” met mij hebt afgemaakt en vanaf nu bij elke maaltijd jezelf de vraag stelt of je voldoende eiwitten binnenkrijgt en of ze hoge biologische waarde hebben of dat je eventueel aanvulling nodig hebt. Wil je gratis supplementen advies van mij? Neem dan contact met mij op.
Je voeding bepaalt niet alleen hoe je eruitziet maar ook hoe je je voelt, gedraagt, slaapt, communiceert … en veel meer!
Heb je vrienden of collega’s die deze informatie ook waardevol zouden vinden?
Inspire yourself … maar deel dit artikel ook met hen!
Recente reacties